Χαμηλότερα ποσοστά επαναστένωσης σε φλεβικά μοσχεύματα, μετά την εμφύτευση TAXUS ενδοστεφανιαίας πρόθεσης σε σύγκριση με μη επικαλυμμένες προθέσεις, έδειξε η μελέτη SOS.

Τα αποτελέσματα της τυχαιοποιημένης, πολυκεντρικής, προοπτικής μελέτης SOS (Stenting Of Saphenous vein grafts) ανακοινώθηκαν στο TCT τον Οκτώβριο και δημοσιεύτηκαν στο Journal of the American College of Cardiology; (Εpub, ahead of print) τον Δεκέμβριο του 2008.

Ο κύριος ερευνητής Εμμανουήλ Μπριλάκης MD, PhD, του Veterans Affairs North Texas Healthcare System και οι συνεργάτες του, τυχαιοποίησαν 80 ασθενείς με 112 βλάβες σε 88 φλεβικά μοσχεύματα (SVG’s) από το 2005 ως το 2007. Στη μελέτη συμμετείχε και ένα κέντρο στην Ελλάδα. 41 ασθενείς έλαβαν Taxus, Boston Scientific και 39 μη επικαλυμμένες προθέσεις παρόμοιας σχεδίασης Express2, Boston Scientific. Τα βασικά και ανατομικά χαρακτηριστικά των δύο ομάδων ήταν παρόμοια. Η επέμβαση ήταν επιτυχής στο 96% των περιπτώσεων, ενώ ενδοστεφανιαία υπερηχογραφία (IVUS) και συσκευές προστασίας από έμβολα (embolic protection devices) χρησιμοποιήθηκαν σε υψηλό ποσοστό.

Τα ποσοστά επαναστένωσης όπως αυτά εκτιμήθηκαν αγγειογραφικά στους 12 μήνες, στο 80% των βλαβών, ήταν 9% για την ομάδα Taxus και 51% για την ομάδα με μη επικαλυμμένη πρόθεση (RR 0.18; 95% CI 0.7-0.48; P<0.0001). Σε μια περίοδο παρακολούθησης 1,5 έτους, τα ποσοστά επαναιμάτωσης βλάβης στόχου (TLR) και αποτυχίας του αγγείου στόχου (TVF) ήταν σημαντικά χαμηλότερα στην ομάδα Taxus, ενώ παρατηρήθηκε και μία τάση για χαμηλότερη επαναιμάτωση αγγείου στόχου (TVR) και εμφράγματος του μυοκαρδίου (MI).  Η διαφορά στη θνητότητα ανάμεσα στις δύο ομάδες δεν ήταν στατιστικώς σημαντική. Αν και παρατηρήθηκαν περισσότεροι θάνατοι στην ομάδα Taxus (5 έναντι 2), αυτοί οφείλονταν κυρίως σε μη καρδιακά αίτια.

Συμβάματα	BMS n=39	TAXUS n=41	HR (95%CI)	p value
Θάνατος	5%	12%	1.56(0.72-4.11)	0.27
Έμφραγμα μυοκαρδίου	31%	15%	0.67(0.40-1.08)	0.10
TLR	28%	5%	0.38(0.15-0.74)	0.003
TVR	31%	15%	0.66(0.39-1.05)	0.08
TVF	46%	22%	0.65(0.42-0.96)	0.03
MACE*	49%	37%	0.80(0.57-1.12)	0.20
Βέβαιη ή πιθανή θρόμβωση	13%	2%	0.42(0.10-1.05)	0.07

*MACE, major adverse cardiac events= θάνατος, έμφραγμα μυοκαρδίου, επέμβαση επαναιμάτωσης.

Είναι προφανές ότι η μελέτη αυτή, λόγω του σχεδιασμού της, δεν ήταν δυνατό να ανιχνεύσει στατιστικώς σημαντικές διαφορές, όσον αφορά τα κλινικά συμβάματα.
Αξίζει να αναφερθεί ότι η προηγούμενη προοπτική μελέτη RRISC (Reduction of Restenosis In Saphenous vein grafts with Cypher sirolimus-eluting stent), που τυχαιοποίησε 75 ασθενείς, είχε δείξει στατιστικώς σημαντική μεγαλύτερη θνητότητα σε όσους είχαν λάβει επικαλυμμένη πρόθεση, ενώ τα ποσοστά επαναστένωσης ήταν παρόμοια με BMS σε περίοδο παρακολούθησης 32 μηνών.
Στο μέλλον, νέες τυχαιοποιημένες, προοπτικές μελέτες θα χρειαστούν για να επιβεβαιώσουν τον ευεργετικό ρόλο των επικαλυμμένων προθέσεων, όταν αυτές εμφυτεύονται διαδερμικά στα φλεβικά μοσχεύματα.


Βιβλιογραφία:
1.    Brilakis ES, Lichtenwalter C, de Lemos JA, et al. A randomized-controlled trial of a paclitaxel-eluting stent versus a similar bare-metal stent in saphenous vein graft lesions: The SOS (Stenting Of Saphenous Vein Grafts) trial. J Am Coll Cardiol 2008 Σύνδεσμος άρθρου
2.    Vermeersch P, Agostoni P, Verheye S, et al. Increased late mortality after sirolimus-eluting stents versus bare metal stents in diseased saphenous vein grafts: results from the randomized DELAYED RRISC trial. J Am Coll Cardiol 2007
3.    Ellis SG. "Crying fire in a theater" or a "confirmatory sighting?" J Am Coll Cardiol 2007; Σύνδεσμος άρθρου